Domates Nasıl Yetiştirilir?
Domates her evde devamlı bulunan ve tüketilen yemeklerin olmazsa olmazı sebzeleri başında gelmektedirler. Tek yıllık bir bitki olup ana vatanı perudur. İlk olarak Türkiye’de 1900 yılında Adana’da yetiştirilmeye başlanmıştır. Domates içerisinde bol miktarda vitamin bulunmaktadır. Bunların başın A, B1, B2, C ve K vitaminleri bol miktarda bulunmaktadırlar. Salça yapımı olarak yaklaşık 5 kg domates’den 1 Kg salça çıkmaktadır.
Domatesin boyu ortalama olarak 120 cm ye ulaştığı zaman yaprak budama zamanı geldiği anlaşılmaktadır. Yaprak alımında bitkinin ilk önce hasadı tamamlamış olması veya hasada gelmiş domateslerdeki ilk salkıma kadar yapraklar alınmalıdır.
Bunların yanı sıra bitkinin bir birine gölge yapan veya hava almasını engelleyen yapraklarda alınmalıdır. Eğer ki bitkide hastalıklı yapraklarda varsa onlarda ilaçlama yapılmadan alınmalıdır. Yapraklar kopartılırken veya alınırken bu işlem özenli bir şekilde yapılmalıdır ve bitkinin gövdesinde çok fazla yara açılmamalıdır. Yaprak budama işlemleri bittikten sonra bitki mutlaka özel ilaç ile ilaçlanmalıdır.
Eğer ki sırık domatesi saksı da yetiştirmek isterseniz saksının derinliğine dikkat etmeniz gerekmektedir. Oldukça derin bir saksı sırık domatesin kökleri için ideal olacaktır. Sırık domatesi saksıya ekmek için mart ayı tarlaya ekmek için de mayıs ayı en ideal aylar olacaklardır. Sırık domatesi nerede yetiştirirseniz yetiştirin mutlaka fideler güneş görmelidir. Eğer ki fideler güneş görürse filizlenmesi de o kadar hızlı olacaktır. Sırık domatesin toprağına da özen gösterilmelidir. Özellikle soğuk olmayan topraklar seçilmelidir. Çünkü soğuk toprak sırık domatesin filizlenmesinin yavaşlatacağından dolayı torağın soğuk olmamasına dikkat edilmelidir. Sırık domates fidelerken toprağında kalsiyum bakımından zengin olması gerekmektedir. Bu sebeple de fideyi ederken toprağa biraz yumurta kabuğu ve aspirin atabilirsiniz. Böylelikle fide kalsiyum ihtiyacını buradan karşılayabilir.
Sırık domates yetiştirmekte sulama da oldukça önemlidir. Sırık domatesler suyu çok severler ve haftada 2 veya 3 kere sulamak bitkiye iyi gelecektir. Fakat hasat döneminde bu sulama azaltılabilir.
Fidede çiçek açmayan yerlerinde temizlenmesi gerekmektedir. Haftada bir kontrol edilerek çiçek açmayan fidelerin alınması işlemini elle kopartarak yapmanız daha doğru olacaktır. Bu fideleri kopartmak hem yeşeren bitkiler içinde önemlidir. Çünkü çiçek açmayan fideler topraktaki tüm kalsiyumu alarak yeşeren bitkiyi de soldurabilir.
- Domatesi yetiştireceğiniz yer mutlaka güneş almalıdır.
- Domatesi aşırı rüzgardan korumak gerekmektedir. Aksi halde fideler kırılabilir. Eğer ki domates hafif rüzgar alan bir yerde ise ince bir çubukla fideyi sabitlemek gerekir.
- Domatesin güneşten aldığı ışığı kendi için kullanması gerekmektedir. Bu sebeple de saksıda ve fidelerde bulunan yabancı maddeler sürekli temizlenmelidir.
- Sulama işlemlerine özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir. Hasat döneminde fazla sulanmasa bile fide dönemlerinde haftada 2 3 kere sulanması gerekmektedir.
- Budama işlemleri düzenli ve bilinçli olarak yapılmalıdır.
Domates Yaprak Budaması
Bunların yanı sıra bitkinin bir birine gölge yapan veya hava almasını engelleyen yapraklarda alınmalıdır. Eğer ki bitkide hastalıklı yapraklarda varsa onlarda ilaçlama yapılmadan alınmalıdır. Yapraklar kopartılırken veya alınırken bu işlem özenli bir şekilde yapılmalıdır ve bitkinin gövdesinde çok fazla yara açılmamalıdır. Yaprak budama işlemleri bittikten sonra bitki mutlaka özel ilaç ile ilaçlanmalıdır.
Sırık Domates Yetiştiriciliği
Eğer ki sırık domatesi saksı da yetiştirmek isterseniz saksının derinliğine dikkat etmeniz gerekmektedir. Oldukça derin bir saksı sırık domatesin kökleri için ideal olacaktır. Sırık domatesi saksıya ekmek için mart ayı tarlaya ekmek için de mayıs ayı en ideal aylar olacaklardır. Sırık domatesi nerede yetiştirirseniz yetiştirin mutlaka fideler güneş görmelidir. Eğer ki fideler güneş görürse filizlenmesi de o kadar hızlı olacaktır. Sırık domatesin toprağına da özen gösterilmelidir. Özellikle soğuk olmayan topraklar seçilmelidir. Çünkü soğuk toprak sırık domatesin filizlenmesinin yavaşlatacağından dolayı torağın soğuk olmamasına dikkat edilmelidir. Sırık domates fidelerken toprağında kalsiyum bakımından zengin olması gerekmektedir. Bu sebeple de fideyi ederken toprağa biraz yumurta kabuğu ve aspirin atabilirsiniz. Böylelikle fide kalsiyum ihtiyacını buradan karşılayabilir.
Sırık domates yetiştirmekte sulama da oldukça önemlidir. Sırık domatesler suyu çok severler ve haftada 2 veya 3 kere sulamak bitkiye iyi gelecektir. Fakat hasat döneminde bu sulama azaltılabilir.
Fidede çiçek açmayan yerlerinde temizlenmesi gerekmektedir. Haftada bir kontrol edilerek çiçek açmayan fidelerin alınması işlemini elle kopartarak yapmanız daha doğru olacaktır. Bu fideleri kopartmak hem yeşeren bitkiler içinde önemlidir. Çünkü çiçek açmayan fideler topraktaki tüm kalsiyumu alarak yeşeren bitkiyi de soldurabilir.
Tarlada Domates Yetiştirme
Domatesler sıcak ve ılık iklimlerden hoşlanır. Güneşli ve sıcak iklimlerde meyveleri olgun ve koyu renkli olur. Serin ve bulutlu iklimlerde ise tam olgunlaşamazlar. Bu sebeple sonbahar aylarında donlar vurmadan fideler sökülmeli ve ilaçlanmalıdır. Aynı alanda art arda domates ekimi yapılmamalıdır. Bu ekim domateslerin güneş ihtiyacını olumsuz etkilemekle beraber meyve vermelerini de olumsuz etkilemektedir. Ekim yapılmadan önce toprağın sürülmüş olmasına da dikkat edilmesi gerekmektedir.
Barbunya Nasıl Yetiştirilir?
Barbunya gerekli iklim koşulları sağlandığında, iyi verim sağlayan baklagiller arasında yer almaktadır. Barbunya sınıfından kaliteli verim sağlamada en önemli nokta, barbunya bakımıkoşullarının sağlanmasıdır. Protein bakımından zengin bir sınıfında olan barbunya, özellikle Ege bölgesinde çok fazla tüketilmektedir.
- Barbunya dekar veriminde, ekilen tohumun kalitesi önemlidir.
- İri ve kaliteli barbunya tohumu, hasadının kolay yapılmasını da sağlamaktadır.
- Barbunya ekiminde toprak önemlidir.
- Eğer kapalı ortamda barbunya yetiştirilecekse, her mevsim ekimi yapılabilir.
- İlkbahar aylarında barbunya tohumunun ekilmesi, tohumun soğuktan zarar görmesini engelleyecektir.
Barbunyadan iyi verim alabilmenin bir diğer yolu da bazı püf noktalara dikkat edilmesi gerektiğidir. Barbunya tohumu ekilmeden önce toprağının havalanmış olması gerekmektedir. Tohumlar çimlendikten sonra gübre desteği yapılmalıdır. Toprağının kuru kalmamasına dikkat edildiğinde, barbunya verimi yüksek olmaktadır. Barbunya yetiştirilecek toprak ve barbunyanın tohumuna dikkat edildiği takdirde, 1 dekarda 1,5 2 ton verim alınabilmektedir. Bu süreçte bakımı konusunda püf noktalara da dikkat edilmesi gerekmektedir.
Barbunya Dekar Verimi
Barbunyanın yemek çeşitlerinde farklı tariflerde tüketildiğini görebiliriz. Özellikle, Ege bölgesinde zeytinyağlı olarak bolca tüketilmekte ve farklı çeşitlerde barbunya görebilmek mümkündür. Nişastalı ve bol vitamine sahip bir besindir. Lif açısından zengin bir besin olması, kolesterol ve kan şekerini dengelemede yardımcı olmaktadır. Antioksidan özelliği ile vücuttaki mikropların yok edilmesinde yardımcı olur. Kas sistemini güçlendirdiği gibi sindirim sistemine de faydalıdır. Barbunyanın şekil ve özelliği bakımından farklı çeşitleri bulunmaktadır. Oturak yani casa barbunyası ve sırık barbunya olarak farklı çeşitlerde barbunya bulunmaktadır. Görüntü olarak farklılıkları olsa da vitamin açısından aynı özelliği göstermektedir. Farklı çeşitlerde olan barbunyaların toprağı ve tohumuna dikkat edilirse iyi verim alınabilmektedir. İri ve kaliteli barbunya verimi almak için barbunya bakımının dikkatli yapılması gerekmektedir. 1 dekarda 2 tona yakın barbunya hasadı yapmak tamamen bakım, toprak ve tohumla ilgilidir. Tohum seçimi ve zamanında ekimi yapılmasıyla, yüksek kalitede hasat alabilirsiniz.
Oturak Barbunya Çeşitleri
Oturak barbunya, diğer adıyla casa barbunya çeşidi, erkenci yani 2 aylık barbunya çeşididir. Oturak barbunya çeşidinden çok yüksek verim alınabildiği gibi, bitki çok güçlü yapıdadır. Hasat konusunda, fazla ve hızlı verim alınabilen bir çeşittir. Yapı olarak, düz ve gösterişli renge sahip bir barbunyadır. Genellikle en çok tercih edilen barbunya çeşidi olarak pazarlarda yerini almaktadır. Vitamin olarak da değeri yüksek baklagiller arasında yer almaktadır.
Sırık Barbunya Çeşitleri
Sırık barbunya, her barbunya çeşidi gibi bakımı iyi ve doğru yapıldığı takdirde 15 santime kadar uzayabilen yapıdadır. Sırık barbunyanın kabukları kırmızı renktedir. Taneleri olgun, rengi krem renkli ve üzerinde benekleri vardır. Koyu bir renge sahiptir. Vitamin olarak da sırık barbunya faydalı bir besindir. Özellik bakımından ve ebatları bakımından çeşitleri değişse de barbunya faydalı bir besindir. Ege bölgesinde zeytinyağlı olarak yapılarak, sofralarda yerini almaktadır.
Patates Nasıl Yetiştirilir?
- Öncelikle iyi bir toprak hazırlığı yapılmalı toprak ortalama 20 cm traktör ile sürüm yapılmalıdır.
- Toprağınız kumlu toprak ise tırmık ile sürülmelidir.
- Patates ekimi için en uygun dönem ilk bahar aylarında toprağın sıcaklığının 7-10 derece olması ve gece don olaylarının geçmesinin beklenmesidir.
- Doğru yetiştirme için dönüme kaliteli 200kg patates ekimi yapılmalıdır.
- Patates ekiminden sonra çillenme başlamadan son bir tırmık çekme işlemi yapılmalıdır. Tırmık işleminden sonra ufak bir çapa ile üzerinden geçmek toprağın daha iyi havalanmasını sağlar.
- Patatesin en çok sevdiği şey sudan sonra sıvı hayvan gübresidir. Dönüme 1 ton sıvı hayvan gübresi atmanız patateslerin daha çok verim vermesini sağlayacaktır.
- Patates yetiştiriciliğinde ortalama mevsim sıcaklıklarını göz önüne alarak 10 günde bir defa olmak kaydı ile sıkı bir sulama yapılmalıdır.
- Düzenli sulama yapılmadığı takdir de patateslerde şekil bozukluğu ve verimde aşırı derecede düşüklük gözükmektedir.
- Son olarak patates hasatında çok dikkatli olmak gereklidir. Hasat tam zamanında yapılmaz ise kalite düşük olmaktadır.
- Hasatda en önemli etken tarlanın sulu olmasıdır. Bel yada çapa ile söküm en ideal söküm tekniğidir.
- Toplama işleminden sonra ıslak patatesleri gölge ve kuru bir yerde suyunun süzülmesi beklenmelidir.
- Son olarak patateslerin 3 boy olarak ayrılarak çuvallanması en makul olanıdır.
Konteynerde büyüyen patates, bir kabın içinde büyüttüğünüzde, hasat işlemi daha kolaydır çünkü tüm yumrular tek bir yerde bulunur. Patatesler bir patates kulesi, çöp kutusu, Tampon kutusu ya da çuval bezi torbasında yetiştirilebilir. Süreç basittir ve hasattan dikimden tüm ailenin tadını çıkarabileceğiniz bir şeydir.
Patates Yetiştirme Tekniği
Hastalıksız sertifikalı patates tohumları seçin. Patatesler 70 ila 90 gün içinde olgunlaşmalıdır. Ayrıca, hoşunuza giden başka patates çeşidini de yetiştirmeyi deneyebilirsiniz. Bazı patateslerin hasat edilene kadar 120 gün süreceğini unutmayın, bu nedenle bu tür patatesler için uzun süren bir mevsime ihtiyacınız vardır. Çoğu patates, bahçe toprağında yetiştirilir, ancak iyi drene edilmiş herhangi bir ortam uygundur.
Evde Patates Ekimi
Perlitle bile bir tencerede patates yetiştirmek için kullanılabilir. Kauçuk veya plastik kutu kullanıyorsanız, birkaç boşaltma deliği açtığınızdan emin olun. Ağır çuval bezleri, ideal kaplar oluştururlar çünkü nefes alırlar ve boşaltırlar. Ne tür bir konteyner seçerseniz seçin, spudlar büyüdükçe zemini oluşturmak için yer olduğundan emin olun. Bu katmanlarda daha fazla yumrunun oluşumunu teşvik eder. r. En küçük yeni patateslere hızlı erişebilmek için balkonda patates yetiştirmeyi seçebilirsiniz. Mutfak dışındaki bir tencerede veya balkonda büyük 5 lt.lik kovalarda yeni patatesler hazırlayın. Bir konteynırda patates büyütmek için patatesleriniz tüm donma tehlikesinden sonra geçerlidir. Boşalmış bir toprak karışımı yapın ve bir avuç serbest bırakma gübresi ile karıştırın.Kabı 10 cm derinlikte önceden nemlendirilmiş ortamla doldurun. Tohum patateslerini birkaç gözü olan 5 cm parçalara kesin. Oldukça küçük patatesler ekilebilirler. Parçaları 15 ila 20 cm aralıklarla yerleştirin ve 7-8 cm nemli toprak ile örtün. Kaba patatesleri 20 cm büyüdükten sonra daha fazla toprakla kaplayın ve çantanın üst kısmına gelene kadar küçük bitkileri örtmeye devam edin. Konteynerli patatesler sulanmalıdır ancak hantal olmamalıdır. Çiçek açmadan önce yeni patatesleri de çıkarabilirsiniz. Saplar sarıya döndükten sonra, sulamayı bırakın ve bir hafta bekleyin. Patatesleri kazıyın ya da kabı boşaltın ve yumrular için ortam vasıtasıyla sıralayın. Patatesleri temizleyin ve depolamaları için iki hafta boyunca iyileştirmelerine izin verin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder